Categorie: Wijn en olijfolie

Twee maanden

Written by willemijn lindeboom 04/12/2024 3 reacties

Heb ik dan echt helemaal niets te vertellen de laatste tijd?

Er zijn alweer 2 maanden voorbij sinds ik voor het laatste iets aan de blog heb toegevoegd.

Genoeg anekdotes te vertellen. Genoeg kleine observaties waarmee ik mijzelf elke dag in mijn hoofd vermaak. Materiaal is er op zich wel, maar de tijd en het geduld om het op te schrijven ontbreken. Mijn hoofd staat er gewoon niet naar. Om toch een beetje een idee te geven van het leven hier in Toscane, een kort en gebrekkig overzichtje …

We hebben olijven geplukt. Drie weekenden lang. De olie van half oktober smaakt anders dan die van eind oktober. Dat was bijzonder om te merken. Sindsdien eten we elke dag bruschetta (brood roosteren, knoflook op het brood raspen en olijfolie eroverheen). Een prachtvoorbeeld van hoe de simpelste dingen gewoon het lekkerste zijn.

Ik heb vlak voor de eerste echte vorst al onze zoete aardappelen gerooid en dat waren er heel wat. Sommige planten hadden een paar kilo terwijl anderen helemaal niets hadden. Ik snap absoluut niet hoe dat kan, maar daar kom ik ooit nog wel achter denk ik. Ik heb wat zoete aardappelen aan onze zeer gewaardeerde buurman gegeven. Hij had ze nog nooit gegeten en wilde alles weten over deze ‘nieuwe’ groente.

Ik ben mij aan het verdiepen in ‘de landbouw’. Hoe kun je van alles verbouwen zonder te ploegen. Dat is mogelijk namelijk, maar je moet wel goed begrijpen hoe je dat moet doen. Ik ben er helemaal van in de ban (ook een reden dat ik niet blog!). De natuur is echt fascinerend en creëert vruchtbaarheid als wij haar haar gang zouden laten gaan. Dat doen wij natuurlijk niet, met alle consequenties van dien. Dat is wel erg in een notendop … maar dat is de kern van een soort van echt natuurlijke landbouw.

In Italie zijn veel kleine boeren bezig deze echt natuurlijke technieken toe te passen. Dat geeft mij hoop op een betere toekomst voor de aarde en al haar bewoners. Het stikt van de initiatieven, cursussen en boeken die iedereen die dat wil helpen om het anders te doen (wat moestuin en landbouw betreft).

Verder heb ik vooral enorm veel conversatielessen, eigenlijk te veel momenteel. Het komt dus misschien wel goed uit dat er nu AI is die ‘echt’ met mensen praat en hen verbetert. Ik heb een test gedaan van Langua en ben enorm onder de indruk. Ik raad nu dus iedereen aan om Italiaans (of welke taal dan ook) te leren met dit soort middelen in plaats van de normale Babbel en Duolingo apps.

Wijn en olijfolie

Nieuwe aanwinst

Written by willemijn lindeboom 21/06/2024 6 reacties

Een ‘orcio’ is een hele grote rondbuikige vaas van aardewerk waar vroeger olie of wijn in werd bewaard. Je ziet ze heel veel in Toscane.

Wij hebben sinds een paar dagen zo’n hele grote orcio bij ons huis staan. Hij is zeker van 1800, maar we weten niet of het 1890 is of 1810 (om maar een voorbeeld te noemen van een jaartal). Hij staat hier min of meer in bruikleen, maar dat behoeft wat uitleg …

De moeder van de ex vrouw van mijn vriend, ze hebben samen een bedrijf en zijn inmiddels gelukkig ook goede vrienden van elkaar, was met deze orcio opgegroeid. Er werd olijfolie in bewaard. Daarna heeft hij heeft jarenlang bij het bedrijf gestaan totdat ze 8 jaar geleden gingen verhuizen en de orcio alleen bij de gebouwen achter is gebleven.

Er werd besloten dat die orcio het beste bij ons zou kunnen staan omdat we de ruimte ervoor hebben. Prachtig idee natuurlijk zo’n oude aardewerken ‘vaas’ in de tuin. Sinds dat idee was geopperd is er nog ruim een jaar overheen gegaan voordat ie uiteindelijk hier is beland. Het is nog al wat om zo’n ding te vervoeren.

Voor de zekerheid hadden we een kennis gevraagd te helpen uitladen. Dat ging allemaal heel goed gelukkig en we rolden de vaas op haar nieuwe plek. Blijdschap alom.

De kennis zei: “Ik hoop dat ie hier blijft staan!”
Nou, weglopen kan ie niet , dacht ik, maar nou blijkt dat er dieven zijn die speciaal dit soort oud aardewerk komt stelen.

De vaas is vanaf de weg niet te zien … maar als iemand het weet kan ie zo naar binnen rijden want een hek hebben we niet (meer), maar ookal hadden we er wel een, we zouden hem toch nooit dicht doen.

We hebben wel een videocamera, maar dat gaat het stelen eventueel niet verhelpen denk ik. We gaan het merken!

Bijzondere mensen, Wijn en olijfolie

Olijfbomen snoeien

Written by willemijn lindeboom 27/03/2024 2 reacties

De buurman van over de tachtig waar we goed mee bevriend zijn, zei al een jaar geleden dat hij misschien een aantal van zijn olijfbomen net zo wilde gaan snoeien als ik dat deed. Zou ik hem een middagje willen helpen daarbij? Hij zei er wel direct bij dat dat niet is omdat hij vindt dat ik goed snoei, maar omdat ik de bomen flink laag hou. Hij is nu nog in staat om met ladders te werken maar wellicht over een tijdje niet meer.

Dit jaar begon hij er weer over en ik liet hem bij één van zijn bomen zien waar ik die in zou korten. zijn reactie was verre van enthousiast. Vorige week vroeg hij of hij n’s mocht komen kijken terwijl ik mijn bomen aan het snoeien was. Dat werd vrijdagmiddag.

Toen ik bij mijn nog ongesnoeide olijfbomen aankwam, zat de buurman daar op mij te wachten. Hij had ondertussen al één van mijn bomen gesnoeid en het inderdaad anders aangepakt dan ik normaal doe.

Ik had al tegen mijn vriend gezegd dat ik het vermoeden had dat de buurman eigenlijk niet van mij wil leren, maar juist iets aan mij wil leren. Hij is over het algemeen heel eerlijk en geeft over alles zijn mening, vooral als er iets niet goed is. Ik ben dus een beetje verward waarom hij nu deze omslachtige manier gebruikt om mij ergens van te overtuigen. Toen ik de gesnoeide boom zag dacht ik echter: zie je wel, hij wil mij laten zien hoe het wel moet!

Ik heb hem dat ook maar direct verteld, maar hij ontkende dat heel serieus en zei dat hij echt had geprobeerd om op mijn manier te snoeien, maar dat was hem gewoon niet gelukt. Hij keek nog n’s goed naar de boom en haalde gelaten zijn schouders op. “Ik snoei al 65 jaar op deze manier, dus dat zal nu wel moeilijk te veranderen zijn”.

We hebben aan aantal andere bomen bekeken en overlegd wat ik zou snoeien en wat hij en daar zat nogal een groot verschil tussen. Hij had zijn geslepen snoeischaar in zijn hand en zette de schaar steeds waar hij zou snoeien. Bij mijn protest haalde hij de schaar bijna altijd weg met de opmerking dat hij echt niet zomaar zou knippen. Dat deed hij echter meerdere keren wel. Ik protesteerde maar hij knipte toch en zei dat hij het echt niet kon laten, dat hij zeker wist die tak er écht af moest. Wat is het toch een onmogelijke man soms!

Ik moet wel zeggen dat ik toch echt wel wat heb opgestoken van deze les. Het maakt verder ook niet uit of hij les kwam nemen of geven, want in beide gevallen leer je er iets van. Per slot van rekening is er geen betere manier om iets goed te leren dan er les in te gaan geven!

Bijzondere mensen, Wijn en olijfolie

Flessen wijn die aan komen wandelen

Written by willemijn lindeboom 15/01/2024 3 reacties

Toevallig hadden we een tijdje geleden bezoek van een Nederlandse vrouw die te voet was gekomen. Uit Nederland.
Ze had een fles wijn meegenomen. Die fles had ze in Montespertoli gekocht. Het was de eerste fles wijn die die week wandelend is gebracht.
Een paar dagen later kwamen er namelijk kennissen uit de buurt bij ons langs met … ook een fles wijn. Ze waren komen lopen en hadden de lange weg genomen, dus de fles wijn was ruim drie uur onderweg geweest.

Deze trend heeft zich daarna helaas niet doorgezet. Geen fles wijn meer gekregen …!

Wijn en olijfolie

Onze olijfolie

Written by willemijn lindeboom 10/11/2023 1 reactie

Dit jaar was een moeilijk jaar voor olijven. In het voorjaar heeft het erg veel geregend en daarnaast is er een fikse hagelstorm geweest. Olijfbomen zijn afhankelijk van de wind en regen voor een goede kruisbestuiving. Regent het teveel dan werkt het niet. Regent het te weinig, idem. Waait het niet dan is dat een probleem, waait het teveel dan ook.

Er hingen dus niet veel olijven aan de bomen. Om ons heen werd flink gemopperd, maar bijna iedereen is toch gaan plukken. Twee mensen in de buurt hebben het erbij laten zitten omdat de opbrengst te laag zou zijn. Die mopperen het hardst.

Wij hebben een weekend keihard gewerkt om zoveel mogelijk olijven te plukken en hebben in totaal bijna 42 kilo olie (van ruim 300 kilo olijven). We zijn er dik tevreden mee! Dat was alweer twee weken geleden! We eten bijna elke dag minstens één bruschetta. Heerlijk!

Toen we de olie hebben opgehaald hebben we voor die avond een beetje olie in een glazen pot gedaan. Het verschil tussen de nieuwe en oude olie is altijd weer enorm:

Over een paar weken is de nieuwe olie minder troebel en over een paar maanden is de groene kleur ook helemaal weg. De smaak verandert ook. Het echt pikante vind je normaal gesproken alleen in nieuwe olie die net is geperst.

Wijn en olijfolie

Levenscyclus …

Written by willemijn lindeboom 02/11/2023 3 reacties

Gisteren (het was een vrije dag in Italie) kwamen we een van onze buren tegen. Een ontzettend aardige man. Hij is flink op leeftijd, maar altijd buiten bezig en lijkt 20 jaar jonger dan hij is. Zoals altijd maakten we een praatje en in deze periode kan dat alleen gaan over de olijven en alles dat daarmee gepaard gaat.

Na uitgewisseld te hebben wat een slecht jaar dit is, vroeg ik of hij ook last van de olijfvlieg had. In onze olijven zaten wel wat larven namelijk.

Onze buurman had totaal geen last van de vlieg, zijn olijven waren volgens hem perfect. Hij liet zijn kratten zien en we inspecteerden even samen de inhoud. Mijn vriend haalde er vrijwel direct een olijf uit met een gaatje waarin een larve vrolijk zat te eten. Echter, eerijk is eerlijk, zijn olijven leken van betere kwaliteit dan de onze.

Ergens in het gesprek zei ik dat de larven uiteindelijk nieuwe olijfvliegen werden. De man keek mij totaal verbijsterd aan. Wat zegt die buitenlandse nu voor iets achterlijks? Nee, zei hij zeer zeker van zijn zaak. De olijfvliegen komen aanvliegen en leggen een eitje in de olijven. Uit dat eitje komt een larve die de olijven kapot maakt, maar daarna gaat de larve gewoon dood. Vliegen komen aanvliegen!

Toen ik licht protesteerde zei hij: “Kijk maar na hoor, ik weet het zeker. Kijk ook maar op internet!”

Wijn en olijfolie

Landbouwgif en medicijnen

Written by willemijn lindeboom 28/08/2023 6 reacties

We liepen dit weekend vrienden van ons, die iets verderop wonen, tegen het lijf. Ze waren net terug van twee weken vakantie aan zee en na wat kwebbelen over hoe warm het was geweest (erg warm!) en hoe heerlijk het aan zee is vergeleken met bij ons in het binnenland (heerlijk!), vroeg de man wat wij met de olijven van plan waren.

Dat zit namelijk zo. In deze tijd van het jaar begint Jan en Alleman flink tegen de olijfvlieg te spuiten. Onze vriend (en ook andere buren) vraagt het elk jaar wel een keer en elk jaar opnieuw leg ik met groeiend ongeduld uit dat wij absoluut geen gif gebruiken.

Helaas zijn we één van de weinigen. Van iedereen die wat olijfbomen heeft, gewoon voor de olijfolie voor eigen gebruik, horen we in deze tijd van het jaar, afhankelijk van het weer, voorspellingen over de olijfvlieg. Deze vlieg komt als de temperatuur niet te hoog is en als het vochtig is. Ik kan nog wel begrijpen dat een boer die olijfolie moet verkopen om rond te kunnen komen, gif gebruikt. Hobbyboeren zouden dat echter echt niet moeten doen, vind ik. Daarnaast krijgen echte boeren bijscholing over het gebruik van gif en hobbyboeren doen maar wat.

Na een week van elke dag minimaal 37 graden was voorspeld dat het gisteravond zou gaan plenzen (geen drup gevallen!) en dat het 20 graden zou worden. De zon schijnt momenteel volop, geen wolk te bekennen. Het waait alleen wel stevig.

De frantoio (olijvenpers) stuurt berichten over de vlieg naar al hun klanten, zowel de landbouwbedrijven als de individuen. Onze vriend krijgt ook deze waarschuwingen en neemt die bloedserieus. Hij is gisteren een paar uur gif over zijn olijfbomen gaan spuiten. Dat gif maakt alle insecten dood en ook veel kleine andere beestjes. Dat interesseert hem niet. Hij is alleen geïnteresseerd in zijn opbrengst olijfolie. Hij zegt dat hij in het voorjaar weekenden aan het snoeien is geweest en het gras onder de bomen meerdere keren heeft gemaaid en dat al dat werk niet voor niets kan zijn. Hij praat echte boeren na, alsof het werken buiten alleen werk is en geen hobby.

Toen hij zei dat het gif, dat men hier ‘medicijn’ noemt, na 40 dagen helemaal is verdwenen en dus geen kwaad doet aan onze gezondheid, moest ik mezelf echt inhouden om hem niet te beledigen. Ik vind dit soort korte termijn denken oerdom.

Ik dacht dat we inmiddels allemaal wel wisten dat onze gezondheid nogal sterk samenhangt met de gezondheid van alles om ons heen en dat gif spuiten grote gevolgen heeft voor onze omgeving. We hebben nauwelijks nog vogels afgezien van duiven, eksters en kraaien. Vuurvliegjes zien we bijna nooit meer. De olijfvlieg wordt elk jaar een groter probleem omdat er steeds minder natuurlijk evenwicht is (zonder vogels die die vliegen kunnen eten, zonder spinnen en hagedissen die ze vangen). Alles staat met elkaar in verband en vergt een langetermijnvisie. Maar … niemand hier wil naar mij luisteren en ze vinden mij zelfs behoorlijk irritant omdat ik niet in hun redenering meega.

Als klap op de vuurpijl kreeg ik voor de zoveelste keer te horen: als jij ziek bent neem je toch ook medicijnen? Een vergelijking die totaal niet klopt want het gif tegen de vlieg is geen medicijn. Niets of niemand wordt er beter van, het maakt alleen heel veel beestjes dood. Helaas gebruikt iedereen altijd deze achterlijke vergelijking om het gebruik van landbouwgif goed te praten.

Wij wachten zoals elk jaar gewoon af of we olijven kunnen oogsten. Ons plan tegen de olijfvlieg op de lange termijn is om meer en meer ‘inula viscosa’ (kleverige alant) tussen de olijfbomen te zetten. Hierin kan een plaag zitten die zich voedt op de larven van de olijfvlieg. Zo ook in de ‘spino di giuda’ (de valse christusdoorn), die heb ik op meerdere plekken geplant nadat ik er zaden van heb laten uitkiemen. Maar … voordat we hiervan het effect gaan zien zullen er nog wel wat jaren nodig zijn. Ik weet dat het bijna zinloos is omdat wij de enigen zijn die deze planten gebruiken en rondom ons zullen er steeds meer olijfvliegen zijn. Maar, wie weet kan ik af en toe iemand overtuigen van deze aanpak.

Moestuin Toscane, Wijn en olijfolie

Hagelbui

Written by willemijn lindeboom 12/05/2023 4 reacties

Vanmiddag begon het erg donker te worden, daarna vielen er wat dikke druppels en niet veel later kwam er hagel uit de lucht vallen. Dat gebeurt wel vaker. De bui trok over en ik was al opgelucht dat de hagel mee was gevallen, toen de bui terugkwam, of het grote broertje ervan kwam voorbij.

Dit is het resultaat … mijn pot met basilicum en komkommers.

In de moestuin zijn veel tomatenplantjes gehalveerd, bijna al mijn bloemen zijn kapot gehageld, mijn druiven hebben tweederde van hun blad verloren en de kiwi’s hebben overal diepe scheuren in hun bladeren die heel sneu nog aan de plant bungelen.

Een kleine groene ravage dus.

Gelukkig hoef ik mijn geld niet met mijn groenten en fruit te verdienen. Het is maar mijn hobby en ik kan gewoon basilicum en tomaten in de winkel kopen mochten de mijne de strijd opgeven. Ik vermoed echter dat ze heel hard hun best gaan doen om snel nieuwe blaadjes te maken.

Bijzondere mensen, Wijn en olijfolie

Geduld … pazienza

Written by willemijn lindeboom 09/12/2022 2 reacties

Je hebt van die mensen waar je eindeloos veel geduld voor op moet brengen. Geduld is een schone zaak, maar verre van mijn sterkste punt.

Al een paar dagen probeerde ik wijn te bestellen bij een coöperatie in Piemonte. Erg lekkere wijn! De mailwisseling ging prima, tot dat ineens niet meer zo was. Mijn mails kwamen duidelijk niet bij hen aan. Ze belden mij maar ik kon niet opnemen. Het werd een ochtend heen en weer bellen zonder resultaat. Ik belde en de betreffende mevrouw was er niet en zij belde terug en ik zat in een les. Dat tot 4 keer toe. Super irritant natuurlijk.

Toen we elkaar eindelijk te pakken kregen had ik een zwaar vermoeide stem aan de lijn, die mij duidelijk maakte dat ik volgens haar niet meewerkte. Het gespeelde geduld droop ervan af terwijl ze tegen mij sprak alsof ik een stout meisje van twee was. Zo’n toontje werkt bij mij niet opperbest. Mijn neiging is om in de aanval te gaan, maar ik hield mij in, met kromme tenen.

Ze vroeg mij de mail nogmaals te sturen, maar ditmaal naar het juiste adres. Ik had altijd het juiste adres gebruikt uiteraard, maar stuurde mijn mails opnieuw terwijl we aan de telefoon zaten. Ze kreeg niets binnen. Ik stuurde ze naar een ander email adres en die kreeg ze ook niet binnen. Ik stuurde ze van een ander email adres van mij en die kwamen ook niet door. Mijn conclusie was dus dat ze een probleem met hun mail hadden. Dat werd stellig ontkend onder luid toenemende zuchten en klaagzang.

Ik was er helemaal klaar mee en stond op het punt de order helemaal te annuleren, toen ze ineens zei dat er een mail van mij binnen was gekomen. Daarna werd ze plotseling nijdig want er kwamen nog 4 mails binnen van mij, allemaal dezelfde!

Welja … ik kreeg op mijn donder omdat ik 5 dezelfde mails had gestuurd … iets dat ze mij 10 minuten daarvoor met klem had gevraagd te doen. Alzheimer? Stress?

Met grote zelfbeheersing heb ik mezelf in kunnen houden. Ik heb gevraagd of alles OK was nu. Ze hield op met zuchten en deed ineens weer vriendelijk en zei dat alles nu OK was.

Daar ga ik binnenkort hopelijk een lekker glas wijn op drinken!

Wijn en olijfolie

Olijven plukken … het is weer zover!

Written by willemijn lindeboom 20/10/2022 3 reacties

Ooit begon iedereen eind oktober op z’n vroegst met plukken, maar dit jaar zijn velen afgelopen weekend al begonnen (15 en 16 oktober). Zo ook wij! Momenteel hangen de olijven er nog mooi bij, maar de olijvenvlieg (die eitjes in olijven legt waardoor die kapot gaan zodra er larven uitkomen die de olijven van binnen opeten) vliegt fanatiek rond, dus binnenkort is het te laat.

We hebben enorm ons best gedaan om in een weekend zoveel mogelijk olijven te plukken. De pers waar we altijd naartoe gingen is failliet gegaan en overgenomen door een groot bedrijf die alleen nog hun eigen olijven persen … wat rondvragen gaf ons twee alternatieven. Bij de beste pers kun je echter alleen terecht als je minimaal 300 kg olijven hebt. Heb je minder dan gooien ze jouw olijven bij andere olijven en dan krijg je niet jouw eigen olie. Dat is dus jammer, want je weet niet hoelang die andere olijven al geplukt zijn (hoe langer, hoe slechter de kwaliteit van de olie) en of er gif is gebruikt.

We hadden 17 kratten olijven en dat bleek precies 400 kg te zijn. Helaas is de opbrengst olie erg laag, maar dat is te verwachten als je zo vroeg plukt. We hadden iets meer dan 9% en dat is ongeveer 36 kilo olie hetgeen ruim 38 liter is.

Dat kan veel lijken, maar wij gebruiken per jaar meer olijfolie dan dat.

Dit weekend gaan we door met plukken, maar de volste bomen hebben we inmiddels gedaan dus nogmaals 400 kilo gaan we niet halen, maar we hopen op 200 kilo want dat is bij de andere olijfpers (de tweede keuze) het minimum dat ze accepteren. Zondagavond kunnen we de olijven daar afleveren en maandag krijgen we onze olie.

Hierboven zie je onze 400 kilo olijven, allemaal met de hand geplukt (we zijn zo ongeveer de enigen die dat nog zo doen, iedereen heeft tegenwoordig van die lange stokken met bewegende top waarmee de olijven uit de bomen worden geslagen). Wij houden stug vol de olijven met de hand te plukken zodat ze niet beschadigd worden. Het werk is echt leuk op deze manier en de olie is van iets betere kwaliteit.

Elke avond eten we nu uiteraard bruschetta met onze verse olie en we drinken er wat van onze eigen wijn van vorig jaar bij. Eeuwenlang was dit niet meer dan normaal voor iedereen op het platteland … maar wij zijn de koning te rijk!