Posted in: Algemeen, Italiaans

Italiaans leren met AI

Een tijdje geleden had ik een stukje op deze blog laten herschrijven door ChatGPT en daarop vroeg Nicki hoe je AI kunt gebruiken om een andere taal te leren. Ik heb twee interessante mogelijkheden gevonden, maar er zijn er zeker veel meer en ze ontstaan nu als paddestoelen uit de grond omdat de mogelijkheden van AI razendsnel toenemen.

Ik heb een test gedaan met Langua, ontwikkeld door een online platform dat taalstudenten koppelt aan leraren, allemaal voor online lessen en in alle talen die je maar bedenken kunt. Langua biedt enorm veel mogelijkheden, maar de kern is dat je tegen een AI praat en die praat terug. Je kunt een echt gesprek hebben. Je kunt woorden uit het gesprek aanklikken en in een lijst zetten zodat de AI die woorden herhaalt in het gesprek en je ze zo beter leert. De AI kan ook een verhaaltje maken met alle woorden uit jouw lijst. Meerdere studenten hebben dit programma uitgeprobeerd en het werkt goed, afgezien van één persoon die heel lang moest wachten steeds op een antwoord. Blijkbaar kan dat voorkomen als je op drukke tijden met Langua aan de slag gaat, of wellicht is dat alleen zo in de gratis versie.

Een andere AI is Talkpal. Ook hier kun je met de AI praten op allerlei manieren. Je kunt rollenspellen doen of het gewoon spontaan ergens over hebben. Ik heb een heel korte test gedaan en het werkt prima, net zoals Langua. Talkpal heeft minder mogelijkheden (zoals de woordenlijsten) maar is ook een stuk goedkoper.

Ik raad iedereen aan om deze nieuwe techniek te gebruiken omdat je op elk moment dat het jou uitkomt tegen de AI kunt praten. Je krijgt goede feedback, je leert luisteren en kan oefenen zoveel je wil, zowel in het praten als ook in het schrijven als je wil.

Posted in: Bijzondere mensen, Moestuin Toscane

Verkeerd beroep gekozen …

Ik had fruitbomen besteld (antieke soorten die je hier lokaal niet kunt kopen). Ze werden met een koeriersdienst verstuurd.

Ik had geen track en trace ontvangen en wist niet dat de bomen al onderweg waren.

Gisteren was ik net klaar met een les (mijn telefoon staat dan op stil) toen ik buiten hoorde roepen. Ik dacht dat iemand bij de buren naar de buren zocht want dat gebeurt wel vaker. Toevallig keek ik ook even naar mijn telefoon en zag dat ik werd gebeld.

‘Pronto’ (dat zeggen Italianen als ze de telefoon opnemen).
‘Sono il corriere!!!! Dove sei???’ (Ik ben de koerier (schreeuwend). Waar ben je (nog harder schreeuwend).

Ik zei dat ik eraan kwam, maar de man was zo erg over zijn toeren dat hij niet luisterde en bleef herhalen ‘dove sei? dove sei???’.

Toen ik buiten kwam riep ik dat ik eraan kwam en rende naar zijn knalrode vrachtwagen. De man was achterin geklommen en gooide wild allerlei dozen in het rond om plek te maken.

‘Wat een zootje’ mopperde hij. Dat kon ik beamen. Vanonder allerlei dozen haalde hij mijn arme bomen tevoorschijn, gelukkig goed ingepakt. Ruw rukte hij aan het lange pak om het vrij te maken van andere pakjes. Ik vroeg hem zo rustig en vriendelijk mogelijk om voorzichtig te zijn en legde uit dat er levende planten in het pak zaten.

Heb ik geen tijd voor, zei hij druk trekkend en vloekend. Wat een rotbaan heb ik gekozen!

Ik probeerde hem een beetje te kalmeren dat vast niet elke dag zo vreselijk was. Hij keek mij aan alsof ik gek was en zei dat elke dag zo was of nog erger. Eén grote zooi en altijd haast.

Posted in: Bijzondere mensen, Toscane

Koud water drinken

Afgelopen zomer was onze buurman langsgekomen met een vriend van hem. De beste man is een natuurkundige van hoog niveau en gaat daar behoorlijk prat op.
In de buurt waar wij wonen wordt dat niet bijster gerespecteerd. Hij is voor iedereen gewoon net zo dom of slim als alle anderen hier. Echter, juist omdat hij zich erop voorstaat een geleerde te zijn, wordt er extra op hem gelet en valt het dus direct op als onze geleerde iets doms zegt of doet. Dat gebeurt regelmatig natuurlijk, want hij is ook maar een mens.

De geleerde was komen kijken naar ons elektrische omheining voor de kippen en ik heb met veel geduld uitgelegd hoe dat werkt.

Toen alles hem duidelijk was, raakten we wat aan de praat over van alles en nog wat. Zo ook over een andere buurman. Die bleek af en toe wat bloed op te hoesten, vertelde onze buurman. Gelukkig was er niets aan de hand want het kwam van een oude wond.

Deze buurman, die van het bloed, had zijn leven lang als een ketter gerookt en enorm veel sterke drank gedronken, dus het was een wonder dat er niets ernstigs aan de hand was. We waren het er allemaal over eens dat veel roken en drinken erg ongezond is.

Daarop zei de geleerde: weet je wat ook heel erg ongezond is? We konden zo snel geen dingen bedenken die in het rijtje van roken en drinken pasten.

”Koud water drinken als het erg warm is” zei hij op serieuze toon. Moet je nooit doen, is heel erg slecht.

Posted in: Bijzondere mensen, Wandelen Toscane

Al 5 keer dood kunnen zijn …

Vandaag zijn we een lange wandeling gaan maken. Niet ver van huis kwamen we een bejaarde man tegen die we al meerdere keren hadden ontmoet. Hij loopt moeizaam, met een stok. Van verre herkende hij ons en begon te praten over wat een mooi moment van de dag het was (de mist was aan het optrekken en er was even zon) en nog meer algemeenheden.

Na een tijdje sloeg zijn positieve houding om en verzuchtte hij dat hij diep in de problemen zat. Zijn vrouw is na jaren ziekte nu helemaal niet meer in staat uit bed te komen en beter gaat dat nooit meer worden. Hij heeft zelf ook allemaal lichamelijke problemen, maar die zijn nog wel dragelijk. Het lijden van zijn vrouw was voor hem ondragelijk geworden.

Hij zei ineens dat hij in de afgelopen 6 jaar al wel 5 keer dood had kunnen zijn. Hij somde wat hartinfarcten en een ongeluk met de tractor in rap tempo op. Ik was blij voor hem dat hij nog leefde, maar kreeg de wind van voren. Nee, zei hij “ze hebben me helaas steeds op tijd gevonden, anders was ik al heerlijk dood geweest. Zoals het nu is, is het vreselijk en beter gaat het nooit meer worden, alleen nog slechter.”

Ik probeerde de man wat op te beuren en vroeg of er dan helemaal niets was wat nog de moeite waard was? Een stukje wandelen terwijl de mist optrekt, een kletspraatje maken met de mensen in de buurt? Hij dacht even na en begon toen over zijn pasgeboren achterkleinkind. Hij straalde weer even helemaal en verving zijn trage weg terug naar huis.

Posted in: Moestuin Toscane, Wijn en olijfolie

Twee maanden

Heb ik dan echt helemaal niets te vertellen de laatste tijd?

Er zijn alweer 2 maanden voorbij sinds ik voor het laatste iets aan de blog heb toegevoegd.

Genoeg anekdotes te vertellen. Genoeg kleine observaties waarmee ik mijzelf elke dag in mijn hoofd vermaak. Materiaal is er op zich wel, maar de tijd en het geduld om het op te schrijven ontbreken. Mijn hoofd staat er gewoon niet naar. Om toch een beetje een idee te geven van het leven hier in Toscane, een kort en gebrekkig overzichtje …

We hebben olijven geplukt. Drie weekenden lang. De olie van half oktober smaakt anders dan die van eind oktober. Dat was bijzonder om te merken. Sindsdien eten we elke dag bruschetta (brood roosteren, knoflook op het brood raspen en olijfolie eroverheen). Een prachtvoorbeeld van hoe de simpelste dingen gewoon het lekkerste zijn.

Ik heb vlak voor de eerste echte vorst al onze zoete aardappelen gerooid en dat waren er heel wat. Sommige planten hadden een paar kilo terwijl anderen helemaal niets hadden. Ik snap absoluut niet hoe dat kan, maar daar kom ik ooit nog wel achter denk ik. Ik heb wat zoete aardappelen aan onze zeer gewaardeerde buurman gegeven. Hij had ze nog nooit gegeten en wilde alles weten over deze ‘nieuwe’ groente.

Ik ben mij aan het verdiepen in ‘de landbouw’. Hoe kun je van alles verbouwen zonder te ploegen. Dat is mogelijk namelijk, maar je moet wel goed begrijpen hoe je dat moet doen. Ik ben er helemaal van in de ban (ook een reden dat ik niet blog!). De natuur is echt fascinerend en creëert vruchtbaarheid als wij haar haar gang zouden laten gaan. Dat doen wij natuurlijk niet, met alle consequenties van dien. Dat is wel erg in een notendop … maar dat is de kern van een soort van echt natuurlijke landbouw.

In Italie zijn veel kleine boeren bezig deze echt natuurlijke technieken toe te passen. Dat geeft mij hoop op een betere toekomst voor de aarde en al haar bewoners. Het stikt van de initiatieven, cursussen en boeken die iedereen die dat wil helpen om het anders te doen (wat moestuin en landbouw betreft).

Verder heb ik vooral enorm veel conversatielessen, eigenlijk te veel momenteel. Het komt dus misschien wel goed uit dat er nu AI is die ‘echt’ met mensen praat en hen verbetert. Ik heb een test gedaan van Langua en ben enorm onder de indruk. Ik raad nu dus iedereen aan om Italiaans (of welke taal dan ook) te leren met dit soort middelen in plaats van de normale Babbel en Duolingo apps.

Posted in: Algemeen

Haantje (twee versies)

We hebben onze oude haan en inmiddels twee jonge haantjes. Ze maken deels nog schattige piepgeluidjes, maar de grotere kraait ook al af en toe.

Een paar dagen geleden vond ik hem buiten de omheining. Blijkbaar was hij over het gaas gevlogen. Hij probeerde op alle mogelijke manieren naar binnen te komen, maar … gaas is gaas en daar kun je niet doorheen. Kippen zijn verre van dom, maar zij zien dit op de één of andere manier niet en omdat wij het gaas wel duidelijk zien, lijken ze vreselijk dom als we ze bezig zien steeds keihard tegen het gaas aan te lopen in de hoop erdoorheen te kunnen.

Ik ben een hele tijd bezig geweest het beestje naar binnen proberen te loodsen. Zonder enig succes. Op een gegeven moment dacht ik dat ik het diertje gewoon het goede voorbeeld kon geven en ben steeds naar binnen en naar buiten gelopen. Ik dacht even een geniale oplossing te hebben gevonden, maar het hielp uiteraard niet en daarna voelde ik mij vrij dom (van geniaal naar dom in 5 minuten).

Hoe dan ook, na veel gedoe is het bij toeval gelukt het beestje bij zijn staart te pakken en door de ingang naar binnen te ‘mikken’. Ik bleef met een hand vol veren staan want het haantje fladderde met al zijn kracht weg.

Toen ie eenmaal veilig op zijn vertrouwde plek was, begon hij enorme praatjes te houden (zo interpreteer ik het uiteraard). Het leek mij dat hij op liep te scheppen: “Hebben jullie gezien hoe dat enge onhandige beest dat altijd onze eieren afpakt mij niet te pakken heeft kunnen krijgen? Die vreselijke kolos die hier heel vaak komt had mij op het laatst te pakken, maar ik ben ontsnapt! Hahaha ik was sneller, slimmer en sterker.”

De ChatGPT versie

Ik heb het bovenstaande in een Large Lange Model – een vorm van AI – gestopt met de vraag het iets leuker op te schrijven. Dit kreeg ik terug:

“We hebben nu onze oude haan en twee jonge haantjes rondlopen. De kleintjes maken nog van die schattige piepgeluidjes, maar de grotere probeert zich al voor te doen als de baas van het hok met zijn krakkemikkige kraai, alsof zijn stem nog moet dalen. Laten we zeggen: hij oefent hard.

Een paar dagen geleden vond ik hem buiten de omheining. Ja hoor, meneer had besloten dat de kippenren te mainstream was en had een luchtsprong over het gaas gemaakt. Daar stond ‘ie dan, als een kip zonder kop. Hij deed z’n best om weer binnen te komen, maar ja… gaas blijft gaas, en erdoorheen lopen is niet echt een optie (ook al leek hij daar anders over te denken). Kippen zijn slim, hoor je wel eens. Nou, mijn haantje had blijkbaar geen update gehad, want hij bleef keer op keer volle kracht tegen het gaas aan beuken alsof hij verwachtte dat het deze keer wel zou werken. Spoiler: het werkte niet.

Daar stond ik, als een soort verkeersregelaar van de kippenwereld, om dat gevleugelde stuntkonijn weer binnen te krijgen. Maar het enige dat ik bereikte was dat we een soort kippenpolonaise hadden, zonder muziek en zonder succes. Toen dacht ik: weet je wat? Ik geef hem gewoon het goede voorbeeld! Dus ik ben serieus heen en weer gaan lopen door het poortje, alsof hij zou denken: “Oh, dat moet ik ook doen!”

Ik was op dat moment echt trots op mijn geniale plan. Totdat ik me realiseerde dat ik eigenlijk gewoon voor aap stond. Ja, daar ging mijn genialiteit, in vijf minuten compleet afgebroken. De haan bleef me aanstaren alsof hij wilde zeggen: “Serieus? Dit is je plan?”

Uiteindelijk, na wat leek op een kippen-escape room, kreeg ik hem te pakken. Ik greep hem bij zijn staart – of beter gezegd, ik greep vooral een hand vol veren – en mikte hem door de ingang naar binnen. Met z’n laatste beetje waardigheid fladderde hij als een dolle naar binnen, terwijl ik nog met een pluk veren in mijn hand stond. Lekker dan.

Toen hij eenmaal weer veilig in de ren was, begon hij natuurlijk meteen op te scheppen tegen de anderen. Ik stel me zo voor dat hij iets riep als: “Hebben jullie het gezien? Die grote, lompe reus die altijd onze eieren pikt probeerde me te vangen, maar ik was hem te snel af! Hij had me bijna, maar ik ontsnapte als een ninja! Hahaha, ik ben hier de slimste, de snelste en de sterkste!”

En daar stond ik. Met veren in mijn hand en mijn laatste greintje waardigheid weggevlogen, net als die haan.”

Zo, met wat extra humor en een vleugje zelfspot! (dit laatste had ChatGPT er nog bijgeschreven). Ik vind het vrij knap hoe het programma de tekst heeft bewerkt.

Posted in: Moestuin Toscane, Toscane

De afgelopen zomer

Het is bij ons in Toscane vanaf eind juni enorm warm geweest, met alle consequenties van dien. Elke ochtend ben ik een hele tijd bezig geweest met planten water geven. Ik heb nogal wat potten en die drogen elke dag uit. Die staan dichtbij het huis en dat is dus in 20 minuten wel gedaan. Geen probleem.

Het echte werk was dat ik dit voorjaar extra planten tussen de olijfbomen heb gezet en die moesten ook 2 of 3 keer per week water dit eerste jaar. Die arme planten zijn deel door de reeën vernield en vervolgens hebben ze steeds watergebrek gehad. De planten komen uit kwekerijen waar ze elke dag water en voeding krijgen. Het is dus even flink afkicken hier bij mij.

Ik heb me een ongeluk gesleept met gieters water deze zomer (de tuinslang komt niet zo ver!). Bijna alle planten leven nog en inmiddels is het gaan regenen en zijn de temperaturen gedaald.

Ik heb al mezelf meermaals vervloekt dat ik weer meer had geplant. Het idee was dat ik her en der wat bosjes maak van struiken die, als ze eenmaal iets groter zijn, goed onderdak kunnen bieden aan allerhande kleine vogeltjes. De struiken dragen allemaal wat besjes die die vogeltjes kunnen eten en ze houden hun blad zodat ze ideaal zijn voor nesten en om zich in te verstoppen.

Het creëren wat meer biodiversiteit is natuurlijk een mooi streven, maar makkelijk is anders!

Posted in: Bureaucratie

Bureaucratie in Nederland

Al jaren en jaren heb ik een spaarrekening bij de Triodos bank.

Sinds vandaag niet meer. Ik was zwaar geïrriteerd en heb de rekening direct gesloten. 

Waarom? Ik moest mijn adres wijzigen. Niets aan de hand denk je dan. Maar nee, ik moest een formulier invullen en per post opsturen. Best wel irritant, maar goed. De reden is dat ik niet in Nederland woon, mensen in Nederland kunnen hun adres in de app rechtstreeks aanpassen. Waarom dat iets uitmaakt, snap ik niet, maar OK.

Ik heb het formulier vanaf mijn computer opgestuurd. Via het Italiaanse online postkantoor kan dat al jaren. Super handig want ik woon 6 km van het postkantoor en heb ook geen printer.

Gisteren belde ik waarom mijn adres nog altijd niet was gewijzigd … dat bleek te komen omdat ik het formulier niet ‘nat’ had ondertekend. Ze zouden mij een brief terugsturen waarin ze mij dit mede zouden delen en dan kon ik het formulier echt printen, ondertekenen met een echte pen en daarna weer opsturen.

Ik heb onmiddellijk mijn rekening opgezegd. Een adres wijzigen mag toch niet zo moeilijk zijn.

Om mijn rekening op te zeggen moest ik mijn daglimiet verhogen. Ik zag doodleuk staan dat dat zonder problemen tot 250.000 Euro mogelijk is. Rechtstreeks in de app op mijn mobiele telefoon. Ook voor iemand die in Italie woont.

Dat dan weer wel!

Posted in: Bijzondere mensen, Toscane

De haan doet het blijkbaar niet meer

We hebben een schitterende haan en een heel prettige ook. Hij is bang voor ons, hoewel hij de laatste tijd wel iets dichterbij durft te komen, en totaal niet agressief.

Onze kippen waren al in januari gaan broeden op 9 eieren die ik allemaal met potlood had gemerkt zodat ik de broedeieren van de nieuwe kon onderscheiden. Elke dag heb ik de woedende en pikkende kippen even van hun eieren getild om de nieuwe eruit te halen. Ik moet handschoenen aan voor deze klus want anders krijg ik teveel wonden.

Er werd na zo’n 20 dagen 1 kuikentje geboren. De kippen bleven nog wat dagen volharden op de andere eieren, maar ze bleven potdicht.

Onze alwetende buurman (van wie we ooit de haan kregen) wist zeker dat het niet aan de haan kon liggen. Ik vermoedde dat het wel aan de haan lag. Ik zie vaak dat de kippen keihard wegrennen als hij ze probeert te bespringen en alleen af en toe slaagt hij erin. De buurman wil hier niets van weten en denkt dat dit mijn feministische blik op de wereld is.

Controleren of de eieren bevrucht waren is vrij eenvoudig, maar een rotklus … de eieren die niet zijn uitgekomen moet je open maken en dan zie je wel of er een deels ontwikkeld kuikentje in zit, of niet. Ik heb deze klus ruim een maand uitgesteld … en toen moed bij elkaar gespaard om de oude eieren te openen. Boven onze composthoop. Er was er eentje met iets dat een kuikentje had kunnen zijn geweest, maar de andere eieren waren gewoon rotte eieren.

Er gingen weer wat kippen broeden (eerst twee en daarna drie kippen samen op een klein nestje … hoe bedenken ze het?) en ik heb 4 eieren voor ze gemerkt. Er kwam één kuikentje uit. Nadat de andere eieren door de kippen in de steek waren gelaten en we drie moederkippen hadden die druk rondom het kuikentje scharrelden op zoek naar lekkere hapjes voor hun uitgebroede bolletje veer, heb ik de andere drie eieren vrijwel direct boven de composthoop gebroken en … het waren gewoon eieren.

Misschien valt mijn feministische blik op de dierenwereld dan toch nog wel mee?

Posted in: Wijn en olijfolie

Nieuwe aanwinst

Een ‘orcio’ is een hele grote rondbuikige vaas van aardewerk waar vroeger olie of wijn in werd bewaard. Je ziet ze heel veel in Toscane.

Wij hebben sinds een paar dagen zo’n hele grote orcio bij ons huis staan. Hij is zeker van 1800, maar we weten niet of het 1890 is of 1810 (om maar een voorbeeld te noemen van een jaartal). Hij staat hier min of meer in bruikleen, maar dat behoeft wat uitleg …

De moeder van de ex vrouw van mijn vriend, ze hebben samen een bedrijf en zijn inmiddels gelukkig ook goede vrienden van elkaar, was met deze orcio opgegroeid. Er werd olijfolie in bewaard. Daarna heeft hij heeft jarenlang bij het bedrijf gestaan totdat ze 8 jaar geleden gingen verhuizen en de orcio alleen bij de gebouwen achter is gebleven.

Er werd besloten dat die orcio het beste bij ons zou kunnen staan omdat we de ruimte ervoor hebben. Prachtig idee natuurlijk zo’n oude aardewerken ‘vaas’ in de tuin. Sinds dat idee was geopperd is er nog ruim een jaar overheen gegaan voordat ie uiteindelijk hier is beland. Het is nog al wat om zo’n ding te vervoeren.

Voor de zekerheid hadden we een kennis gevraagd te helpen uitladen. Dat ging allemaal heel goed gelukkig en we rolden de vaas op haar nieuwe plek. Blijdschap alom.

De kennis zei: “Ik hoop dat ie hier blijft staan!”
Nou, weglopen kan ie niet , dacht ik, maar nou blijkt dat er dieven zijn die speciaal dit soort oud aardewerk komt stelen.

De vaas is vanaf de weg niet te zien … maar als iemand het weet kan ie zo naar binnen rijden want een hek hebben we niet (meer), maar ookal hadden we er wel een, we zouden hem toch nooit dicht doen.

We hebben wel een videocamera, maar dat gaat het stelen eventueel niet verhelpen denk ik. We gaan het merken!

Back to Top